Witaminy odkryto niewiele ponad sto lat temu. Nie ulega wątpliwości, że mają kluczowe znaczenie dla zdrowia, a do najważniejszych z nich należą witaminy A, C, D oraz E. Warto poznać ich rolę i funkcje w organizmie oraz dowiedzieć się, jakie produkty dostarczają ich najwięcej. Witaminy i ich właściwości – dlaczego są tak istotne? Spis treści: Witaminy i ich właściwości Witamina A Witamina C Witamina D Witamina E Witaminy i ich właściwości Co to są witaminy? Witaminy to grupa organicznych związków chemicznych o zróżnicowanej budowie, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Mogą być pozyskiwanie syntetycznie lub mieć pochodzenie naturalne. W przypadku większości witamin, organizm ludzki nie ma zdolności ich syntetyzowania. W związku z tym konieczne jest dostarczanie witamin w odpowiednio zróżnicowanej i urozmaiconej diecie, najczęściej pod postacią prowitamin. Brak danej witaminy w organizmie określa się mianem awitaminozy, niedobór to hipowitaminoza, a nadmiar – hiperwitaminoza. Pracę nad zagadnieniem – witaminy i ich właściwości – rozpoczął polski badacz i biochemik Kazimierz Funk w 1913 roku. On także stworzył nazwę omawianych związków chemicznych – witaminy. Vitae po łacinie oznacza życie, a amina pochodzi od grupy aminowej, którą zawierała pierwsza wyizolowana przez niego witamina – B1. Podział witamin Podział witamin oparto na właściwościach fizycznych, wyróżniając witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) i rozpuszczalne w wodzie (B i C). Drugi i mniej popularny podział klasyfikuje witaminy na te, będące związkami azotowymi – wszystkie witaminy z grupy B, oraz witaminy nie zawierające azotu – A, D, E, K i C. Witaminy pełnią w organizmie bardzo wiele funkcji – te rozpuszczalne w tłuszczach mogą być magazynowane w organizmie (głównie w wątrobie i tkance tłuszczowej), a ich rolą jest uczestnictwo w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej, regulacja procesów krzepnięcia krwi oraz spełnianie funkcji antyoksydacyjnej. Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie, ich nadmiar jest usuwany z moczem, pełnią funkcję koenzymów i kofaktorów różnych układów enzymatycznych i uczestniczą w metabolizmie cukrów, tłuszczów, białek oraz w gospodarce mineralnej organizmu. Witamina A – na co i kiedy? Witamina A – na co ma wpływ i kiedy może występować jej niedobór? Witamina A w organizmie człowieka jest syntetyzowana z beta-karotenu pochodzącego z diety. Uczestniczy w procesie widzenia – przekształca się w retinal, który wchodzi w skład rodopsyny, której rolą jest utrzymanie wrażliwości pręcików siatkówki oka na przyćmione światło. Wpływa także na prawidłowe funkcjonowanie tkanki nabłonkowej. Witamina A wywiera dobroczynny wpływ na wzrok. Witamina A (inaczej retinol) zapobiega kurzej ślepocie, pomaga w leczeniu chorób oczu. Poza tym wzmacnia błony śluzowe nosa, gardła, jelit i płuc, dzięki czemu zwiększa odporność na zakażenia. Wpływa na rozwój i wzrost kości, zapobiega tworzeniu się krzywego zgryzu. Stymuluje także błony śluzowe do produkcji śluzu i pełni funkcje antyoksydacyjne. Witamina A i jej występowanie W czym jest witamina A? Beta-karoten, będący prowitaminą witaminy A, występuje w produktach pochodzenia roślinnego, szczególnie w pomarańczowych, zielonych i czerwonych warzywach, np. marchwi, szpinaku czy czerwonej papryce. W czym jest witamina A? Produkty pochodzenia zwierzęcego, bogate w witaminę A to żółtka jaj, pełne mleko oraz jego przetwory, tłuste ryby morskie, wątroba i inne podroby. Przedawkowanie witaminy A jest niebezpieczne dla zdrowia. Jej nadmiar prowadzi do nadmiernej senności i zmęczenia, utraty łaknienia, łysienia, owrzodzeń skórnych, krwotoków, a nawet dysfunkcji w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, serca czy nerek. Jak rozpoznać niedobór witaminy A? Objawy to przede wszystkim suchość i łuszczenie skóry oraz ślepota zmierzchowa, która jest wynikiem zahamowania regeneracji rodopsyny. Niedobór witaminy A objawia się pogorszeniem widzenia, co powoduje np. trudności w prowadzeniu samochodu, zwłaszcza wieczorem. Niedobór może także prowadzić do suchości spojówek i rogówki, a przy dużych niedoborach nawet do ślepoty. Inne symptomy obejmują zaburzenia wzrostu kości i zębów oraz częste infekcje. Poziom witaminy A można określić, wykonując pomiar jej stężenia w badaniu krwi. Na co wpływa witamina C? Witamina C, czyli kwas askorbinowy to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Jaka jest rola tej witaminy? Działanie polega na wzmacnianiu dziąseł i zębów, ograniczaniu rozwoju bakterii, wywołujących próchnicę zębów, ułatwieniu przyswajania żelaza, utrzymaniu prawidłowego stanu tkanki łącznej. Na co wpływa witamina C? Wpływa na syntezę kortykosteroidów i wybranych neuroprzekaźników. Wzmacnia odporność organizmu na infekcje, przyspiesza gojenie się ran. Bierze udział w metabolizmie podstawowych białek, w przemianach tłuszczów, cholesterolu oraz kwasów żółciowych. Jakie są objawy przedawkowania witaminy C? Przyjmowanie znacznych ilości witaminy C w codziennej diecie rzadko jest powodem do niepokoju i nie daje niepokojących objawów – jej nadmiar w zdrowym organizmie jest wydalany z moczem. Stanowczo należy przestrzegać przed stosowaniem tzw. mega dawek dochodzących do kilku lub kilkunastu (!) gramów (tysięcy miligramów) dziennie, które przynoszą więcej szkód niż korzyści, a czasami bywają wprost niebezpieczne! Objawy przedawkowania witaminy C w postaci syntetycznej mogą obejmować także dolegliwości żołądkowo- jelitowe, głównie biegunki. Witamina C i jej występowanie Witamina C znajduje się przede wszystkim w owocach i warzywach – natce pietruszki, papryce czerwonej, ziemniakach, czarnej porzeczce, kiwi, owocach cytrusowych, szpinaku, kalafiorze, pomidorach, truskawkach oraz brukselce. Jej niedobór powoduje choroby jamy ustnej – szkorbut, krwawienie, owrzodzenie dziąseł, wypadanie zębów, objawia się kruchością i pękaniem naczyń krwionośnych. Brak dostatecznej ilości witaminy C w organizmie to także osłabienie odporności, powolne gojenie się ran i nieprawidłowe zrastanie się kości, obrzmiałe i bolesne stawy, a także podatność na siniaki, osłabienie i niekiedy wzmożona senność. Prawidłowy poziom stężenia witaminy C wynosi 34–110 µmol/l (6–20 µg/dl)[1]. Badanie wykonywane jest we krwi. Witamina D Witamina D – jaką rolę pełni w naszym organizmie? Witamina D, czyli kalcyferol, wzmaga wchłanianie wapnia oraz fosforu z jelit, reguluje uwalnianie wapnia z kości i reabsorpcję w nerkach, zapewnia właściwy rozwój i stan kości oraz zębów, a także ma działanie immunomodulujące. Witamina D powstaje w ludzkiej skórze z pochodnej cholesterolu, która pod wpływem promieni UV przekształca się w prowitaminę, a w dalszej kolejności w witaminę. Witamina D – jakie ma działanie i w jakich procesach bierze udział? Oddziałuje na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne, podnosi odporność i chroni przed infekcjami układu oddechowego. Jej suplementacja jest zalecana noworodkom i niemowlętom, kobietom w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, a także osobom w podeszłym wieku. Również w przypadku zdrowych dzieci, młodzieży i osób dorosłych, zaleca się odpowiednią suplementację – szczególnie w miesiącach zimowych i na wiosnę. Witamina D znajduje się w pełnym mleku, żółtkach jaj, maśle, olejach roślinnych i tłuszczach zwierzęcych, grzybach i drożdżach. Niedobory witaminy D Niedobory witaminy D pojawiają się w okresie zimowym i wiosennym, gdy ilość słonecznych dni jest mała, dni są krótkie, a powierzchnia skóry eksponowana na promienie słońca mniejsza co ogranicza syntezę witaminy D w skórze. Niedobór witaminy D objawia się powiększeniem stawów kolanowych, kostek, dłoni, osłabieniem mięśni, a także wypadanie zębów. Konsekwencją trwałego niedoboru witaminy D u dzieci jest krzywica, a u dorosłych osteomalacja. Jak jeszcze objawia się niedobór witaminy D? Stwierdza się pogorszenie stanu skóry, problemy z ostrością widzenia, biegunkę, bezsenność i szybkie męczenie się. Objawy przedawkowania witaminy D występują rzadko. Są to przede wszystkim: osłabienie, utrata łaknienia, nudności i wymioty, zaparcia, niepokój wzmożone pragnienie i zwiększone oddawanie moczu. Przyjmuje się, że optymalne stężenie witaminy D we krwi to 30–50 ng/ml (75–125 nmol/l)[2]. Bardzo duży odsetek badanych wykazuje stężenie suboptymalne i niewystarczające. Na co wpływa witamina E? Witamina E, czyli tokoferol, umożliwia syntezę lipidów i jest przeciwutleniaczem, wpływa na krzepnięcie krwi i zapobiega chorobom układu krążenia. Stabilizuje błony komórkowe i zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów. Niedobór witaminy E, objawy – obserwuje się ogólne osłabienie, suchość i wiotczenie skóry, a także przebarwienia na skórze i plamy starcze. Skutkami niedoboru są zaburzenia płodności, osłabiona praca oraz zanik mięśni, zaburzenia funkcjonowania błon komórkowych, przyspieszony rozpad czerwonych krwinek oraz zaburzenia wzrostu. Witamina E i jej źródła Nadmiar witaminy E występuje rzadko, prowadzi do zmęczenia i osłabienia, wiąże się z zaburzeniami wzroku, zaburzeniami jelitowymi oraz bólem głowy. Zalecenia odnośnie dziennego zapotrzebowania na witaminę E są różne i wg piśmiennictwa wahają się między 10 a 30 mg. Witaminę E zawiera mleko, jaja, masło, oleje roślinne, ryby, kiełki pszenicy, pieczywo razowe, orzechy, migdały oraz zielone warzywa liściaste. Prawidłowe stężenie witaminy E można sprawdzić, wykonując badanie poziomu alfa-tokoferolu w surowicy, który powinien wynosić min. 30 μmol/l[3]. Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, biorą udział w wielu procesach, wpływają na rozwój, stan zdrowia i wydolność organizmu. Muszą być dostarczane organizmowi z codzienną, zróżnicowaną dietą. Poziom witamin w organizmie możesz sprawdzić wykonując poniższe badania: Witamina C (Kwas askorbinowy), Witamina A, Witamina E. Bibliografia: Retinol (retinol), Indeks leków, Witaminy, wiadomości ogólne. Witaminy, Beata Przygoda, Witamina C, Magdalena Walicka, Agnieszka Jasik, Marzanna Paczyńska, Michał Wąsowski, Marek Tałałaj, Ewa Marcinowska-Suchowierska, Niedobór witaminy D – problem społeczny, [1] [2]Witamina D [3]
Norma płytek krwi (trombocytów, PLT): • 130-450 x 10 9 /l. Z nadpłytkowością (trombocytozą) mamy do czynienia w przypadku przewlekłych stanów zapalnych, po wysiłku fizycznym, w niedoborze żelaza, po usunięciu śledziony, w ciąży, w przebiegu niektórych nowotworów. Zdarza się też tzw. nadpłytkowość samoistna (bez uchwytnej
Zrównoważona dieta jest kluczem do dobrego zdrowia i dobrego samopoczucia. Jednym z warunków zdrowego żywienia jest obecność w codziennej diecie pokarmów bogatych w mikroelementy - witaminy i mikroelementy. Substancje te występują w żywności w bardzo małych ilościach - miligramach, a nawet mikrogramach, ale odgrywają istotną rolę w organizmie. Na szczęście, teraz możesz dowiedzieć się o braku równowagi tych substancji w organizmie za pomocą specjalnego testu krwi. Objawy niedoboru mikroelementów Jak wiecie, człowiek otrzymuje mikroelementy z pożywienia. Witaminy i pierwiastki śladowe nie są syntetyzowane w organizmie. Dlatego bardzo ważne jest zrównoważona dieta, aby regularnie wypełniać zapotrzebowanie na te substancje.. Mikroskładniki odżywcze nie są źródłem energii. Są jednak zaangażowani w proces asymilacji żywności, regulacji różnych procesów biochemicznych, wdrażania najważniejszych procesów wzrostu i rozwoju organizmu. Dlatego brak równowagi mikroelementów prowadzi do różnych zaburzeń i chorób.. Jest ważny Negatywny wpływ na organizm ma zarówno niedobór, jak i nadmiar niektórych witamin i mikroelementów.. Oczywiście częściej ludziom brakuje mikroelementów. A powodem tego jest niezrównoważona dieta, różne diety, przewlekłe choroby żołądkowo-jelitowe i złe nawyki. Załóżmy, że niedobór witamin i mikroelementów może wynikać z następujących przyczyn: Obecność stałej słabości, zmęczenia; Problemy ze skórą - suchość, łuszczenie, wysypka; Problemy z wargami - suchość, trwałe pęknięcia i wybrzuszenia; Pojawienie się wrzodów i erozji na błonie śluzowej jamy ustnej, języka; Zwiększone krwawienie z dziąseł; Zwiększona łamliwość i utrata włosów; Niewyraźne widzenie; Ból mięśni, skurcze, drętwienie kończyn; Zaburzenia snu; Drażliwość lub nastrój depresyjny; Naruszenia krzesła w postaci biegunki lub zaparcia; Słaba odporność, częste przeziębienia. Jeśli dana osoba ma jeden z powyższych objawów, można założyć, że występuje niedobór mikroelementów. W takich sytuacjach lekarz może przepisać złożone preparaty zawierające witaminy i mikroelementy. Jednak nie należy brać takich leków losowo.. Zwróć uwagę Jeśli dana osoba nie ma hipowitaminozę - niekontrolowane stosowanie suplementów może prowadzić do nadmiaru witamin i mikroelementów, a to może być bardzo niebezpieczne.. W tym przypadku, aby nie popełnić błędu, warto przejść test krwi na witaminy i pierwiastki śladowe, które już dokładnie potwierdzają lub obalają nierównowagę substancji w ciele. Jak przeprowadzić badanie krwi na witaminy i pierwiastki śladowe? Do analizy witamin i mikroelementów w warunkach laboratoryjnych pobierana jest krew żylna. Wskazane jest, aby wziąć materiał rano i zawsze na pusty żołądek. Dopuszcza się stosowanie zwykłej niegazowanej wody. Tak więc analiza nie wymaga specjalnego szkolenia. Również poziom pierwiastków śladowych jest określany we włosach, ale to badanie wymaga dokładniejszego przygotowania i trwa dłużej. W sumie jest 13 witamin. W tym przypadku witaminy można podzielić na rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach witaminy. Do rozpuszczalnych w tłuszczach należą witaminy A, D, K, E. Do rozpuszczalnych w wodzie należą witaminy z grupy B i witamina C. Witaminy pełnią tak ważne funkcje: Witamina A jest niezbędna do zapewnienia prawidłowego widzenia, utrzymania odporności, regeneracji skóry i błon śluzowych. Witamina D jest odpowiedzialna za tworzenie tkanki kostnej.. Witamina E jest niezbędna do utrzymania zdrowia reprodukcyjnego, ma działanie antyoksydacyjne. Witamina K bierze udział w krzepnięciu krwi. Witamina B1 jest niezbędna dla optymalnego funkcjonowania układu nerwowego.. Witamina B2 jest niezbędna do regeneracji błon śluzowych, sprzyja wchłanianiu żelaza. Witamina B3 jest niezbędna do pełnego funkcjonowania układu nerwowego i trawiennego. Witamina B5 bierze udział w metabolizmie, stymuluje produkcję hormonów nadnerczy. Witamina B6 bierze udział w syntezie neuroprzekaźników i hemoglobiny. Witaminy B9 i B12 są niezbędne do dojrzewania czerwonych krwinek. Witamina C bierze udział w powstawaniu kolagenu, ma działanie antyoksydacyjne. Pierwiastki śladowe to pierwiastki chemiczne występujące w organizmie w bardzo małych stężeniach. Grupa pierwiastków śladowych zawiera ponad 30 elementów. Jednak najważniejszy z nich - 9 pierwiastków śladowych, które są również nazywane żywotnymi. Jaką rolę odgrywają te pierwiastki śladowe w ludzkim ciele? Jod jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy.. Kobalt jest niezbędny do tworzenia krwi, pracy całego układu nerwowego.. Miedź bierze udział w syntezie kolagenu, wpływa na procesy wzrostu i rozwoju. Molibden poprawia wchłanianie żelaza, bierze udział w metabolizmie. Selen jest ważny dla funkcjonowania tarczycy, układu nerwowego i rozrodczego. Cynk bierze udział w syntezie niezbędnych białek i kwasów nukleinowych, a także w procesie tworzenia krwi. Mangan jest bardzo ważny dla układu nerwowego, dodatkowo uczestniczy w tworzeniu tkanki łącznej i kostnej. Żelazo bierze udział w procesie tworzenia krwi.. Chrom wpływa na tworzenie się krwi, uczestniczy w procesach metabolicznych. Badanie krwi na obecność witamin i pierwiastków śladowych - wyniki dekodowania Dla każdej witaminy i pierwiastka śladowego ustalono jego prawidłową zawartość we krwi. Po zakończeniu badania wyniki dla każdej substancji są wprowadzane w formie, którą można porównać z wartościami normalnymi. Tak więc poziom witamin i mikroelementów może być normalny, obniżony lub zwiększony.. Normalne działanie pewnych witamin i pierwiastków śladowych we krwi Substancja spożywcza Normalny poziom Witamina A 0,3-0,43 μg / l Witamina D 25-80 μg / l Witamina K 0,1-2,2 μg / l Witamina E 5-18 μg / l Witamina B1 2,1-4,3 ng / l Witamina B2 137-370 ng / ml Witamina b3 3-36 ng / ml Witamina B5 0,2-1,8 μg / ml Witamina B6 8,7-27,2 ng / ml Witamina B9 nmol / l Witamina B12 191-663 pg / ml Witamina C 4-20 mcg / l Mangan 0,7-4 μmol / l Molibden 30-700 nmol / l Jod 275-630 nmol / l Miedź 11-24 μmol / l Kobalt 20-600 nmol / l Selen 23-190 μg / l Cynk 543-1130 mcg / l Zwróć uwagę Poszczególne jednostki mogą używać różnych jednostek miary, dlatego też wartości normalne mogą się różnić.. Jeśli dana osoba wykazała spadek poziomu witamin lub pierwiastków śladowych, musisz dowiedzieć się, dlaczego tak się stało.. Główne przyczyny obniżenia poziomu składników odżywczych to: Niedożywienie; Choroby przewodu pokarmowego, wraz z zespołem złego wchłaniania; Stany po chirurgicznym leczeniu przewodu żołądkowo-jelitowego; Choroby układu wątrobowo-żółciowego; Anoreksja; Choroby pasożytnicze; Alkoholizm; Ciąża i laktacja. Po wykryciu niedoboru witamin i mikroelementów lekarz może przepisać ulepszoną dietę lub kompleksy witaminowo-mineralne, które pomogą wyeliminować nierównowagę substancji.. Grigorov Valeria, lekarz, recenzent medyczny
Źródłem witaminy D2 jest pokarm pochodzenia roślinnego. Działanie witaminy D jest bardzo szerokie. Wykazuje pozytywny wpływ na odporność, układ sercowo-naczyniowy. Dodatkowo zaobserwowano korelację jej niskiego stężenia we krwi z wieloma chorobami przewlekłymi. Niedobory witaminy D u dzieci powodują zmiany krzywicze w kościach
Jaki jest cel badania stężenia kwasu askorbinowego we krwi? Badanie ma na celu określenie stężenia kwasu askorbinowego w surowicy krwi. Prawidłowy poziom wynosi 34–110 µmol/l (6–20 µg/dl). Jakie są wskazania do wykonania badania stężenia kwasu askorbinowego we krwi? Wskazaniem do badania stężenia kwasu askorbinowego jest podejrzenie jego niedoboru. Zmniejszone stężenie witaminy C w organizmie objawia się osłabieniem, osłabieniem wydolności fizycznej, skłonnością do krwawień i siniaczenia, trudnym gojeniem się ran, skłonnością do infekcji, stanem zapalnym dziąseł i zębów, osłabieniem lub utratą apetytu, niedokrwistością mikrocytarną. Badanie może być również zalecane przy stosowaniu diety ubogiej w witaminę C (pozbawionej owoców i warzyw) oraz przy podejrzeniu zaburzeń wchłaniania. Zwiększone stężenie kwasu askorbinowego zdarza się rzadko. Można je podejrzewać w przypadku przedawkowania lub przyjmowania dużych dawek witaminy C. Występują wtedy zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka, a także wysypka. Nadmiar wydalany jest z moczem, u niektórych osób może to prowadzić do kamicy nerkowej. W razie stwierdzenia nieprawidłowego stężenia kwasu askorbinowego lekarz zaleci odpowiednie postępowanie, np. zmianę diety, suplementację bądź zmniejszenie przyjmowanej dawki witaminy C. Jak przebiega badanie? Krew pobierana jest z żyły. W laboratorium, po odwirowaniu surowicy, oznacza się stężenie kwasu askorbinowego. Oznaczenie należy wykonać w ciągu 3 godzin od pobrania lub surowicę należy zamrozić. Jak przygotować się do badania? Nie jest wymagane żadne przygotowanie do badania, nie musi być ono wykonywane na czczo. Jakie są przeciwwskazania do badania? Nie ma przeciwwskazań. Jakie są powikłania? W miejscu wkłucia może powstać krwiak, który powinien wchłonąć się w ciągu kilku dni.
e6jP7wI. 50 439 3 141 457 113 242 377 291
badania krwi na witaminy
